Stowarzyszenie Polskich Artystów Muzyków

Kameralna Muzyka Polska 

28 października 2018 r. niedziela, godz. 12.30 

Kościół Św. Wojciecha Biskupa i Męczennika 

Jeruzal

Zapraszamy na koncert „Kameralna Muzyka Polska”. To już czwarty koncert z cyklu „Mazowieckie Muzyczne Spotkania bez Barier”, który odbędzie się w drewnianym kościele z 1758 r. w miejscowości Jeruzal. Podczas koncertu zabrzmi muzyka polskich kompozytorów, obfitująca w motywy i rytmy ludowe w wykonaniu wybitnego kwartetu smyczkowego The Time Quartet.

W programie:

- S.Moniuszko – I Kwartet smyczkowy d-moll

- G. Bacewicz – IV Kwartet smyczkowy

- F. Chopin – Walce i nokturn w aranżacji na kwartet smyczkowy

Wstęp wolny!

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Organizator Fundacja "Czas Sztuki"

Pamiętajmy o tych, którzy odeszli…

W tym roku ponownie na cmentarzach warszawskich i podwarszawskich odbędzie się Akcja Znicz, zostaną zapalone znicze i położone plakietki z napisem W hołdzie i pamięci. Stowarzyszenie Polskich Artystów Muzyków na grobach osób zasłużonych dla polskiej kultury muzycznej. 

Serdecznie wszystkim zapraszamy do wzięcia udziału w akcji i upamiętnienia tych, których nie ma już wśród nas!!!!!

     19 lutego 1878 roku Thomas Alva Edison otrzymał patent na urządzenie do odtwarzania dźwięku, FONOGRAF, a więc 140 lat temu zostało urzeczywistnione wielowiekowe marzenie ludzkości, aby dźwięk zachować, a następnie go ponownie usłyszeć w niemal dowolnym miejscu i dowolnym czasie.

Urodziny fonografu były powodem, dla którego Samodzielne Koło Muzykologów przy Zarządzie Głównym Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków, Sekcja Fonotek Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich oraz Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk zorganizowały sesję naukową Fonografia dla muzyki i nauki: historia, relacje, współczesność. W stylowej sali IS PAN w dniach 25-26 września br. wygłoszono 19 referatów, w większości ilustrowanych dźwiękiem i obrazem.

Sesję otworzyła Przewodnicząca Samodzielnego Koła Muzykologów SPAM p. Maria Wróblewska, następnie głos zabrali: Wicedyrektor IS PAN prof. dr hab. Ewa Dahlig-Turek,  Przewodnicząca Zarządu Głównego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska, Prezes Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków prof. dr hab. Ryszard Cieśla oraz przewodnicząca Sekcji Fonotek SBP – dr Katarzyna Janczewska-Sołomko. Wśród gości był Prezes Związku Kompozytorów Polskich dr Mieczysław Kominek i Prezes Fundacji Rodziny Wiłkomirskich – Elżbieta Piszczorowicz-Mondra. 

Sesję zapoczątkował pasjonujący wręcz referat prof. dr hab. Ireny Poniatowskiej Wpływ fonografii na periodyzację historii muzyki, w którym zostały przedstawione dowody na to, że funkcjonujące od lat sztywne podziały na epoki  (barok, czy romantyzm)  w historii muzyki nie mają stu-procentowego pokrycia, natomiast wg Onga Edison zapoczątkował erę oralną, której istnienia nie da się podważyć.

Dr Mieczysław Kominek – ZKP - (Niemuzykalny Edison) i dr Katarzyna Janczewska-Sołomko – SPAM - (Recepcja fonografu w Polsce) wprowadzili zebranych w początkową fazę fonografii, a prezentacja przygotowana przez kolekcjonera, Jerzego Gogacza była niewątpliwie sensacyjnym akcentem sesji. Obejrzeliśmy kilka autentycznych fonografów edisonowskich i wysłuchaliśmy nagranych na wałkach fonograficznych utworów m.in. H. Wieniawskiego i F. Chopina. Historyk sztuki i pasjonat fonografii – Olaf Michalski zaprezentował walory artystyczne urządzeń do nagrywania i odtwarzania dźwięku oraz różnorodność pomysłów w doborze ich zewnętrznej szaty (Maszyny mówiące językiem sztuki), natomiast o okładkach płyt (a więc nowszego, niż wałek, nośnika dźwięku) mówił Bartłomiej Gembicki z IS PAN (Mozaiki, maski i gondole. Okładki płyt jako reprezentacje muzycznego mitu). Historię płyt moskiewskich oraz pierwszego nagrania pieśni „Czerwone maki na Monte Cassino” w barwnej opowieści przedstawił Ireneusz Janik z AM w Łodzi (Rok 1945. Dwie drogi do Polski i całkiem różni panowie w tubach (nie licząc psa). Karolina Skalska – doktorantka IS PAN – wygłosiła Reprezentacja nagrania muzycznego w bibliotece, a Anna Rutkowska z PR i Wyższej Szkoły Filmowej, Teatralnej i Telewizyjnej w Łodzi – referat Fonografia dla nauki. Od historii do współczesności.

Osobny blok stanowiły wypowiedzi z dziedziny etnomuzykologii: sensacyjna  wiadomość z Torunia (Agnieszka Kostrzewa Nieznane wałki fonograficzne Centralnego Archiwum Fonograficznego w zbiorach Muzeum Etnograficznego w Toruniu), dr Mariusz Pucia z Uniwersytetu Opolskiego zreferował Dźwiękowe przekazy opolskiej muzyki tradycyjnej w archiwach. Sprawozdanie i ilustracja dźwiękowa w wykonaniu zespołu Zaginione Archiwum (krótki koncert po referacie). Prace i zasoby prezentowały następnie Beata Maksymiuk-Pacek (UMCS w Lublinie Archiwizacja materiałów terenowych w Pracowni „Archiwum Etnolingwistyczne” UMCS i ich wykorzystanie do badań naukowych), dr Kinga Strycharz-Bogacz (KUL) – Zbiory foniczne Archiwum Muzycznego Folkloru Religijnego KUL – żywa tradycja jako zachowane dziedzictwo kulturowe oraz perspektywy badawcze, dr Arleta Nawrocka-Wysocka (IS PAN) – Fonograf w etnohymnologii czyli o pierwszych nagraniach hymnów luterańskich w Skandynawii i krajach bałtyckich oraz dr Jacek Jackowski (IS PAN) Archiwa etnomuzyczne. Nagrania – dane – informacja (raport z realizacji projektu Polska Muzyka Tradycyjna – Dziedzictwo Fonograficzne. Stan aktualny, zachowanie, udostępnianie).

Ostatnia sesja była poświęcona współczesności: Monika Wiciarz i dr Marcin Konik (NIFC) przedstawili referat Fonoteka Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina – charakterystyka zbioru i opracowanie w dobie Digital Humanities, Ewelina Grygier (IS PAN)  - Rozwój fonografii a działalność muzyków ulicznych. Amatorskie i profesjonalne wydawnictwa płytowe, Jan Popis (SPAM) poruszył bardzo ważną sprawę dla polskiej kultury muzycznej w referacie Reedycje nagrań historycznych w Polskich Nagraniach. Referat zamykający sesję wygłosiła dyrektor firmy DUX – dr Małgorzata Polańska na temat: Znaczenie fonografii dla muzyki i nauki: podobieństwa i różnice.

Po dyskusji końcowej (w której zaakcentowano m.in. konieczność zachowania historycznych nagrań w ich autentycznej wersji) sesję podsumowała K. Janczewska-Sołomko, podkreślając dużą wagę poruszonej  tematyki dla polskiej kultury, szczególnie muzycznej oraz wyrażając nadzieję, że problemy omówione na sesji będą inspiracją i motorem dalszych badań, publikacji, może odkryć. Także podziękowała współorganizatorom spotkania państwu: Marii Wróblewskiej – oraz Ewelinie Grygier i Jackowi Jackowskiemu za trud, który zaowocował tak udanym przedsięwzięciem.

Liczny udział słuchaczy podczas obu dni obrad świadczy o celowości tego rodzaju spotkań naukowych.

Dopełnieniem sesji był bardzo dobry catering, a także „sklepik” z wydawnictwami książkowymi i płytowymi (dochód ze sprzedaży publikacji SPAM przekazano na Fundusz naszego Stowarzyszenia),  a referenci i goście otrzymali m.in. trzy części Kroniki SPAM.    

                                                                                                                                                    KJS

Szanowni Państwo,

Zarząd Główny SPAM pragnie poinformować, iż od wielu miesięcy, przy aktywnym udziale członków Zarządu Głównego, trwają prace nad nową ustawą, która jest dedykowana polskim artystom. Jej zapisy pozwolą na określenie statusu artysty: twórcy i wykonawcy, oraz na stworzenie dla niego osobnej kategorii w systemie ubezpieczeń zdrowotnych i emerytalnych.

Według Raportu z 2017 (D. Jurkiewicz-Eckert, Polityka kulturalna Polski 1989–2017, luty 2017) Transformację ustrojowo–społeczno–ekonomiczną z roku 1989 z powodzeniem przeszła większość osób działających w obszarze kultury. Artyści, animatorzy, działacze kultury zaadaptowali się do nowych uwarunkowań politycznych, gospodarczych i administracyjnych, a także – wyzwań kultury światowej.

Nie stworzono jednak nowoczesnego ustroju prawnego kultury. Brak jest systemowych rozwiązań uwzględniających specyfikę kultury i rynku pracy artystów. W systemie polskiego prawa nie ma definicji pojęć, określających poszczególne segmenty sektora kreatywnego (np.: „twórca”, „wykonawca”, artysta”, „dzieło”, „wykonanie artystyczne”). Powoduje to, że organy państwowe różnie interpretują wynikające z owych braków niejednoznaczności, pogłębiając poczucie chaosu i przekonanie o uznaniowości w stosowaniu przepisów i regulacji. Specyfika pracy artystów polega m.in. na tym, że dochody bywają nieregularne i niepewne, a przerwy w pracy nie są objawem niechęci do niej, ale wynikają ze swoistego jej charakteru. Tymczasem system ubezpieczeń społecznych nie uwzględnia tej specyfiki: składki dla artystów prowadzących indywidualną działalność artystyczną muszą być płacone regularnie, a wysokość ich równa jest składkom dla prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Powoduje to, że znaczny odsetek artystów nie stać na luksus ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalnego, a to prowadzi do wykluczenia z systemu ubezpieczeń społecznego znacznej części środowiska artystycznego.

Podobnie dzieje się w środowisku muzyków. Wprawdzie większość z nich jest zatrudniona na etatach w instytucjach kultury (41% na umowę o pracę na czas nieokreślony), ale znaczna część, a zwłaszcza wśród młodych muzyków, pragnęłaby rozwijać własną działalność artystyczną i nie wiązać się z instytucjami artystycznymi umowami na czas nieokreślony (Raport, 2017). Konieczne jest zatem stworzenie takiego prawa, które obejmowałoby nie tylko muzyków zatrudnionych na etatach, ale również tych rozwijających własną działalność artystyczną, bez osłabiania praw socjalnych.

Pierwszym etapem prac legislacyjnych była Ogólnopolska Konferencja Kultury, przedsięwzięcie podjęte przez MKiDN w celu wypracowania – we współpracy ze środowiskiem artystów reprezentujących wszystkie dziedziny sztuki – stanowiska co do kierunku zmian w obowiązujących rozwiązaniach legislacyjnych i organizacyjnych. Złożyło się na nie 11 wielkich sympozjów ułożonych w dwa cykle.

Pierwszy cykl (wrzesień 2017) tworzyło pięć sympozjów tematycznych poświęconych poszczególnym dyscyplinom twórczym:

• 4–5 września, Wrocław, Narodowe Forum Muzyki: Muzyka

• 6 września, Lublin, Centrum Spotkania Kultur: Kultura ludowa

• 12 września, Gdańsk, Teatr Wybrzeże: Teatr

• 14–15 września, Kraków, Akademia Sztuk Pięknych: Sztuki wizualne

• 18 września, Bytom, Bytomski Teatr Tańca i Ruchu ROZBARK: Taniec

Drugi cykl odbył się w listopadzie i grudniu 2017 i składał się z sześciu sympozjów, z których każde poświęcone było wybranemu problemowi:

• 24 listopada, Poznań, Aula Nova, Akademia Muzyczna: Samorząd jako organizator życia kulturalnego – role, normy, dobre praktyki

• 27 listopada, Szczecin, Filharmonia im. Mieczysława Karłowicza: Organizacje niezależne i domy kultury – zadania i rozwiązania dedykowane

• 29 listopada, Bydgoszcz, Opera Nova: Artysta profesjonalny na rynku pracy – definicje, narzędzia, uprawnienia

• 30 listopada, Olsztyn, Warmińsko-Mazurska Filharmonia: Instytucja kultury – funkcje, zadania, rozwiązania prawne i dobre praktyki

• 04 grudnia, Katowice, NOSPR: Mechanizmy finansowania kultury – rozwiązania systemowe i alternatywne

• 17 grudnia, Rzeszów, Filharmonia Podkarpacka: Ochrona dziedzictwa kulturowego – zadania, priorytety, narzędzia.

(relacje z sympozjów na stronie: http://www.konferencjakultury.pl)

Wzięli w nich udział przedstawiciele wielu organizacji i stowarzyszeń, reprezentujący niemal wszystkie obszary działalności twórczej. Całe przedsięwzięcie koordynowane jest przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina z dyr. Arturem Szklenerem w roli głównej, gdyż – jak stwierdziła wiceminister Wanda Zwinogrodzka – muzycy są jedną z najliczniejszych społeczności artystycznych.

Członkowie ZG SPAM uczestniczyli w najważniejszych dla muzyków konferencjach: we Wrocławiu (prezes Ryszard Cieśla w dwóch panelach Muzyk jako artysta – status, uprawnienia, osłony oraz Muzyka jako gałąź gospodarki kreatywnej – finansowanie, organizacja, monitorowanie; wicesekretarz Małgorzata Chmurzyńska – wprowadzenie do panelu Powszechna edukacja muzyczna, wiceprezes Jan Popis w panelu Artystyczna instytucja muzyczna – organizacja wewnętrzna) oraz – prezes R. Cieśla i M. Chmurzyńska – w Bydgoszczy (Artysta profesjonalny na rynku pracy). W 2018 roku odbyły się w siedzibie NIFC–u w Warszawie dwa kolejne spotkania, jedno w gronie przedstawicieli stowarzyszeń muzycznych, drugie – w grupie reprezentującej większość stowarzyszeń twórczych.

W dniach 18 i 19 czerwca 2018 roku w Teatrze Polskim w Warszawie odbyło się sympozjum wieńczące projekt Ogólnopolskiej Konferencji Kultury. W efekcie powołano zespół koordynujący, złożony z ekspertów – przedstawicieli stowarzyszeń twórczych, którzy z prawnikami MKiDN opracują ostateczny kształt ustawy. W tym gronie znalazł się Prezes ZG SPAM, prof. Ryszard Cieśla.

Po pierwszym spotkaniu Zespołu w dniu 8 lipca 2018 r. ustalono m.in., że:

• ustawa powinna zawierać (1) część wstępną, definicyjną, (2) część formułującą operacje na statusie (nadawanie, utrzymanie, zawieszenie, wygaśnięcie, utrwalenie), mechanizmy, podmioty odpowiedzialne etc. (3) uprawnienia dla wszystkich (m.in. karta artysty), (4) uprawnienia dla free-lancerów w zakresie ZUS, NFZ, PIT, (5) część poświęconą prawom nabytym, definicji działalności jako twórczej, (6) zmiany w innych ustawach;

• status artysty musi dotyczyć osób profesjonalnie i zawodowo zajmujących się działalnością artystyczną. Status nie reguluje dostępu do rynku (nie jest konieczny do wykonywania zawodu), ma z założenia stać się jednak ważnym wskaźnikiem grupy zawodowych artystów. Wskazano wady określeń „twórca” (zbyt ogólne) oraz „artysta” (wartościujące). Zaproponowano „artysta zawodowy”. Podkreślono konieczność ekskluzywnego charakteru statusu, a zarazem jego niezależności od formy zatrudnienia czy ścieżki edukacyjnej. Podkreślono odpowiedzialność podmiotów nadających prawo do uzyskania statusu i przewidywaną presję ze strony zawodów nieartystycznych o charakterze twórczym;

• status artysty nadawany będzie przez odpowiedni organ (Komisję) przy MKiDN osobom, które;

  • ukończyły odpowiednią szkołę/uczelnię,

  • otrzymały pozytywną ocenę dorobku przez właściwe dla danej branży stowarzyszenie twórcze,

• nadanie statusu wiąże się z wpisaniem do rejestru artystów i otrzymaniem karty artysty zawodowego;

• w zakresie ubezpieczeń społecznych dla osób niezatrudnionych na etacie zastosowany będzie mechanizm małego ZUS, tj. uznania kwoty 660 zł za 100% składki ubezpieczeniowej gwarantującej kompletne minimalne ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. 70% tej kwoty pokrywałby specjalny fundusz, a 30% pokrywałby beneficjent – w postaci składek od umów cywilno-prawnych. Jako górną granicę przychodów miesięcznych dla ulgi zaproponowano rozwiązania analogiczne do ZUS dla małych przedsiębiorstw (5250 zł), W przypadku osób zatrudnionych na etacie szczególne regulacje ubezpieczeniowe nie mają zastosowania

• w zakresie rozwiązań podatkowych pożądane jest rozwiązanie jednoznacznie przypisujące występowanie zryczałtowanych 50% kosztów uzyskania przychodu do określonych czynności w ramach zawodów artystycznych. W tym celu postulowane jest uporządkowanie klasyfikacji zawodów i specjalności artystycznych oraz stworzenie nowej kategorii zadań – o charakterze twórczym, których wykonywanie uprawniałoby do 50% kosztów przychodu (np. wykonywanie utworu, również w orkiestrze, w czasie prób etc.). Owo uprawnienie mogłoby być zapisane w ustawie o zawodowym statusie artysty, choć dotyczyć będzie również osób nieposiadających tego statusu;

• konieczne jest wprowadzenie zapisów w sposób jednoznaczny dookreślających status prawny czynności artystycznych, w szczególności ich twórczy charakter, w celu uproszczenia umów cywilno-prawnych oraz zabezpieczenia samych artystów oraz instytucji przed egzotycznymi interpretacjami ZUS, sądów, urzędów skarbowych etc.

Obecnie trwa zbieranie danych, które są niezbędne do przedstawienia realnej sytuacji bytowej polskich artystów. ANKIETA: adres ankiety