opera GOPLANA

02.09.2021

Muzeum w Nieborowie i Arkadii, Fundacja Trzy Trąby oraz Stowarzyszenie Polskich Artystów Muzyków, oddz. warszawski zapraszają na największe wydarzenie plenerowe w tym roku – operę GOPLANA Władysława Żeleńskiego, wystawioną w 100. rocznicę śmierci kompozytora.
Goplana to opera w trzech aktach z librettem Ludomiła Germana na podstawie tragedii Juliusza Słowackiego „Balladyna”. Premiera Goplany odbyła się w Krakowie 23 lipca 1896 r. Jest ona jedną z czterech oper, które skomponował Żeleński. Kompozytor sięgnął po tę sztukę ze względu na wyjątkową wartość artystyczną i atrakcyjność inscenizacyjną. W muzykę wplatał motywy poloneza, kujawiaka, mazura i oberka. Żeleński korzystał ze wskazówek największego znawcy polskiej muzyki ludowej – Oskara Kolberga. Marzeniem Żeleńskiego było wystawienie opery na deskach Teatru Narodowego w Warszawie. Scena warszawska, choć poddana restrykcyjnie kontroli politycznej, jako jedyna gwarantowała polskim twórcom przygotowanie spektakli operowych na zadowalającym poziomie. Aby spełnić te warunki, Żeleński i German musieli zmienić pierwotny tytuł z Balladyny na Goplanę, usunęli również z libretta istotne wątki pierwowzoru literackiego, które mogłyby budzić w zaborcy podejrzenia o szkodliwe aluzje polityczne. Narrację celowo przesunęli w stronę baśni.
Zanim tekst przeszedł carską cenzurę, w Krakowie odbyła się premiera opery. W styczniu 1897 r. Goplanę wystawiono we Lwowie, wydarzenie to celebrowano jako święto sztuki polskiej. Dzieło Żeleńskiego zyskało wymiar manifestacji politycznej, ówczesna prasa określała twórczość Żeleńskiego jako „ogniwo w wielkim łańcuchu prac i usiłowań podjętych do odrodzenia narodowego pod hasłem miłość do Ojczyzny”. Na początku 1897 r. Żeleński otrzymał informację od Dominika Radziwiłła (właściciela podkrakowskich Balic), że Goplana pozytywnie przeszła w Warszawie cenzuralne trudności. Carski urzędnik i dyrektor teatru zostali skutecznie przekonani, że Goplana pozbawiona jest tematyki patriotycznej, zatem nic nie stało już na przeszkodzie do premiery warszawskiej. Kostiumy i dekoracje projektował wybitny malarz Wojciech Gerson. Długo wyczekiwana premiera w Teatrze Wielkim odbyła się 8 stycznia 1898 r. Opera zyskała niebywałą popularność. W ciągu pół roku wystawiana była aż 28 razy.
Mimo spektakularnego sukcesu w Warszawie, Żeleńskiemu nie udało się zdobyć scen europejskich.

11 września, godz. 20.00
Dziedziniec Pałacu Radziwiłłów w Nieborowie
Wstęp BEZPŁATNY

Organizatorzy wydarzenia:
Muzeum w Nieborowie i Arkadii – Monika Antczak, Beata Stępień
Fundacja Trzy Trąby – Maciej Radziwiłł
Stowarzyszenie Polskich Artystów Muzyków, oddz. Warszawski – Marta Straszyńska

Orkiestra Muzeum w Nieborowie i Arkadii – La Scoperta
Chór – Media Choir

Reżyseria – Jitka Stokalska
Dyrygentka – Marta Kluczyńska
Kostiumy – Fundacja Nomina Rosae
Choreografia – Joanna Drabik
Projekcje multimedialne – Piotr Majewski
Reżyseria dźwięku – Piotr Furmańczyk
Korepetytorka solistów – Małgorzata Szymańska-Sadlakowska
Przygotowanie solistów – dr hab. Dorota Radomska
Asystent reżysera – Kamila Straszyńska
Asystent kierownika muzycznego – Martyna Szymczak
Asystenci reżysera dźwięku – Julia Lejman, Grzegorz Maciąg

Balladyna – Julia Jarmoszewicz
Alina – Marta Huptas
Wdowa – Magdalena Pluta
Grabiec – Rafał Żurek
Kirkor – Jacek Szponarski
Kostryn – Witold Żołądkiewicz
Goplana – Anna Farysej
Skierka – Agnieszka Grala
Chochlik – Alina Prochowska
Tancerze/mimowie – Rafał Karnicki, Dominika Styczyńska, Patrycja Cesar, Damian Krajewski


Patronat honorowy wydarzenia:
Grzegorz Schreiber
Marszałek Województwa Łódzkiego

Patronat medialny:
Rmf Classic

Projekt dofinansowany ze środków:
-Instytutu Muzyki i Tańca
-Fundacji PZU
-Fundacji Lotto
-Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi
-Gminy Nieborów
-ZAW STOART
-ZAiKS

Benefity członkowskie

DYSKOGRAFIA IGNACEGO
JANA PADEREWSKIEGO

Dopuszczalny poziom dźwięku
w mieszkaniu - rozwiązania prawne, przykładowe sprawy

Orfeusz dla Piotra Sałajczyka

Leksykony SPA-M